معامله مارجین (margin trading) چیست و چه باید بدانیم
خرید با حاشیه به معنای قرض گرفتن پول از کارگزار خود برای خرید سهام است. ساده به نظر می‌رسد، اما خطرات جدی برای در نظر گرفتن وجود دارد.
متداول‌ترین راه برای خرید سهام این است که پول را از حساب بانکی خود به حساب کارگزاری خود منتقل کنید، سپس از آن پول نقد برای خرید سهام (یا وجوه متقابل، اوراق قرضه و سایر اوراق بهادار) استفاده کنید. با این حال، این تنها راه نیست.
تجارت تضمینی یا معامله مارجین (margin trading)چیست؟
معامله مارجین یا “خرید با حاشیه” به معنای قرض گرفتن پول از شرکت کارگزاری خود و استفاده از آن پول برای خرید سهام است. به زبان ساده، شما وام می‌گیرید، با پول قرض داده شده سهام می‌خرید، و آن مارجین را – معمولاً با بهره – در تاریخ بعدی بازپرداخت می‌کنید. خرید با حاشیه در مقایسه با استفاده از پول نقد جذابیت جدی دارد، اما درک این نکته مهم است که با پتانسیل بازده بالاتر، ریسک بیشتری نیز وجود دارد. معامله مارجین نوعی اهرم است که سرمایه‌گذاران از آن برای افزایش بازده خود استفاده می‌کنند. با این حال، اگر سرمایه‌گذاری طبق برنامه‌ریزی پیش نرود، به این معنی است که زیان‌ها نیز می‌توانند بزرگتر شوند.
نمونه خرید با حاشیه
فرض کنید یک سرمایه‌گذار می‌خواهد ۲۰۰ سهم از شرکتی را خریداری کند که در حال حاضر به ازای هر سهم ۳۰ دلار معامله می‌شود، اما او فقط ۳۰۰۰ دلار در حساب کارگزاری خود دارد. او تصمیم می‌گیرد از آن پول نقد برای پرداخت نیمی از سهام (۱۰۰ سهم) استفاده کند و ۱۰۰ سهم دیگر را با قرض گرفتن ۳۰۰۰ دلار از شرکت کارگزاری خود به مبلغ ۶۰۰۰ دلار خریداری می‌کند.حال فرض کنید قیمت سهم با ۳۳ درصد افزایش به ۴۰ دلار برسد. این بدان معناست که ارزش سرمایه‌گذاری اولیه ۶۰۰۰ دلاری او به حدود ۸۰۰۰ دلار افزایش یافت. حتی اگر او باید پول قرض گرفته شده را برگرداند، او می‌تواند دستاورد‌هایی را که به او کمک کرده است حفظ کند. در این مورد، پس از بازگرداندن ۳۰۰۰ دلار، ۵۰۰۰ دلار برای او باقی می‌ماند – یک سود ۲۰۰۰ دلاری. اگر او فقط ۳۰۰۰ دلار خود را به صورت نقد سرمایه‌گذاری می‌کرد، سود او حدود ۱۰۰۰ دلار بود.
با معامله مارجین (margin trading) ، سرمایه‌گذار سود خود را با همان مقدار پول نقد دو برابر کرد.
با این حال، هر سرمایه‌گذاری برنده نیست. در یک سناریوی باخت، سهام ضربه می‌خورد و قیمت سهم از ۳۰ دلار به ۲۰ دلار کاهش می‌یابد. ارزش سرمایه‌گذاری او از ۶۰۰۰ دلار به ۴۰۰۰ دلار کاهش می‌یابد، و پس از مارجین، او فقط ۱۰۰۰ دلار دارد – ۲۰۰۰ دلار ضرر. اگر او فقط با پول نقد خود سرمایه‌گذاری می‌کرد، ضررش فقط نصف آن می‌شد، یعنی ۱۰۰۰ دلار.
و اگر قیمت سهام حتی فراتر از آن، مثلاً ۱۰ دلار در هر سهم برسد؟ ارزش کل سرمایه‌گذاری اکنون فقط ۲۰۰۰ دلار است، اما سرمایه‌گذار برای پرداخت وام به ۳۰۰۰ دلار نیاز دارد. حتی پس از اینکه او سهام باقیمانده را برای پرداخت وام فروخت، هنوز ۱۰۰۰ دلار اضافی بدهکار است. این به ضرر کل ۴۰۰۰ دلار است (سرمایه‌گذاری اصلی او ۳۰۰۰ دلار به اضافه ۱۰۰۰ دلار اضافی برای برآورده کردن شرایط مارجین).
درست خواندید هنگام استفاده از اهرم، ممکن است بیش از سرمایه اولیه خود ضرر کنید.
مارجین سود و زیان شما را تقویت می‌کند
سرمایه‌گذار ۳۰۰۰ دلار اصل برای شروع دارد. “بدون حاشیه” فرض می‌کند که یک سرمایه‌گذار ۱۰۰ سهم از سهام را به قیمت ۳۰ دلار خریداری می‌کند. سناریو‌های “حاشیه” خرید ۲۰۰ سهم به قیمت ۳۰ دلار، نیمی از حاشیه، با مجموع وام ۳۰۰۰ دلاری را فرض می‌کند. هزینه بهره معامله مارجین را فاکتور نمی‌کند.
معامله مارجین (margin trading) یا حاشیه چگونه کار می‌کند
همانطور که مثال بالا نشان می‌دهد، معامله مارجین (margin trading) می‌تواند، سرمایه‌گذاران بدون دانش و امکانات مالی برای رسیدگی به وام، تجارت پرخطر و پرهزینه باشد. پس بیایید به برخی از جزئیات وام‌های حاشیه‌ای بپردازیم و با چند جزء کلیدی وام شروع کنیم:
مانند یک وام تضمین شده،معامله مارجین نیاز به سرمایه‌گذار برای ارائه وثیقه دارد که مانند سپرده تضمینی عمل می‌کند.
- ارزش دارایی‌هایی که در حساب سرمایه‌گذار نگهداری می‌شود – از جمله پول نقد و هرگونه سرمایه‌گذاری مانند سهام و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک – به عنوان وثیقه برای وام است. حداقل، اکثر کارگزاران از سرمایه‌گذاران می‌خواهند که ۲۰۰۰ دلار در حساب خود برای وام گرفتن در حاشیه نگه دارند.
- حد اعتبار – مبلغی که سرمایه‌گذار مجاز به استقراض است – بر اساس قیمت دارایی خریداری شده و ارزش وثیقه است. معمولاً یک کارگزار به سرمایه‌گذار اجازه می‌دهد تا حداکثر ۵۰٪ از قیمت خرید یک سهام را تا هر مقداری که وثیقه در حساب است وام بگیرد. مثلاً بگویید می‌خواهید ۵۰۰۰ دلار سهام یک سهام بخرید و نیمی از آن را در حاشیه قرار دهید. شما باید به اندازه کافی پول نقد در حساب داشته باشید (معروف به “حاشیه اولیه”) برای پوشش ۲۵۰۰ دلار برگه برای مارجین گرفتن ۲۵۰۰ دلار دیگر در حاشیه.
مانند هر وام دیگری، معامله مارجین گیرنده بهره دریافت می‌کند. کارگزاری با تعیین نرخ پایه و افزودن یا کاهش درصدی بر اساس اندازه وام، نرخ سود مارجین را تعیین می‌کند. هرچه وام حاشیه بزرگتر باشد، نرخ بهره حاشیه کمتر است. برای استفاده از مثالی از یک کارگزاری بزرگ، از سال ۲۰۲۰، سرمایه‌گذاری که می‌خواهد ۱۰۰۰۰ دلار تا ۲۴۹۹۹ دلار وام بگیرد، نرخ بهره ۸. ۷۰ درصدی وام را می‌پردازد، در حالی که سرمایه‌گذاری که از ۱۰۰، ۰۰۰ دلار تا ۲۴۹، ۹۹۹ دلار وام می‌گیرد، نرخ مؤثر ۷. ۴۵ درصد را می‌پردازد. بهره ماهیانه تعلق می‌گیرد و به مانده حاشیه اعمال می‌شود. هنگامی که دارایی فروخته می‌شود، درآمد ابتدا صرف پرداخت وام حاشیه می‌شود.
اگرچه معامله های مارجین دارای وجوه مشترکی با وام‌های سنتی هستند، اما شیطان – و خطر – در تفاوت‌ها است.
الزامات نگهداری و مارجین فراخوانی چیست؟
با یک وام سنتی (به عنوان مثال، وام مسکن)، ارزش دارایی خریداری شده با پول قرض گرفته شده هیچ تأثیری بر شرایط وام پس از امضای مدارک ندارد.
اگر فروش یک ساله خانه در همسایگی کند باشد و الگوریتم موتور جستجوی املاک مورد علاقه شما بگوید ارزش خانه شما کمتر از آنچه برای آن پرداخت کرده‌اید، صرفاً از دست دادن کاغذ است. بانک قرار نیست نرخ بهره شما را افزایش دهد یا از شما بخواهد که دوباره برای وام درخواست دهید. همچنین وام دهنده شما را مجبور به فروش خانه خود نمی‌کند، یا اگر این کار را انجام ندهید، خودروی خود را در اختیار داشته باشید و آن را به صورت نقدی بفروشید.
اما اگر وام‌های مسکن مانند معامله مارجین کار می‌کردند، این دقیقاً همان سناریویی است که صاحب خانه با آن مواجه می‌شود.
معامله های مارجین، بر خلاف وام‌های مسکن، همیشه به سطح دائمی نوسان پول نقد و اوراق بهادار (وثیقه وام) در حساب کارگزاری سرمایه‌گذار متصل می‌شوند. برای پیروی از شرایط معامله مارجین، سرمایه‌گذاران باید حداقل سطح وجه نقد و اوراق بهادار را در حساب خود یا «سطح نگهداری» کارگزار حفظ کنند.
اگر ارزش آن اوراق بهادار کاهش یابد و وثیقه از سطح نگهداری پایین‌تر بیاید (همانطور که ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که هر یک از سهام موجود در پرتفوی، از جمله سهام‌هایی که با حاشیه خریداری شده‌اند، کاهش یابد)، کارگزار یک «حاشیه فراخوان» صادر می‌کند.
در آن مرحله یک سرمایه‌گذار از چند ساعت تا چند روز فرصت دارد تا ارزش حساب را به حداقل سطح نگهداری برساند. او می‌تواند این کار را با واریز پول نقد بیشتر یا فروش سهام (یا بستن موقعیت‌های اختیار معامله) برای افزایش مقدار پول نقد در حساب انجام دهد.
مهلت مارجین فراخوان را از دست بدهید و کارگزار تصمیم خواهد گرفت که کدام سهام یا سایر سرمایه‌گذاری‌ها را نقد کند تا حساب را در یک ردیف قرار دهد.
سایر خطرات معامله مارجین
آیا تهدید مارجین یا تماس تعمیر و نگهداری شما را عصبی می‌کند؟ این یک واکنش کاملاً منطقی است.
ارزش سهام دائماً در نوسان است و سرمایه‌گذاران را در خطر سقوط به زیر سطح نگهداری قرار می‌دهد. به عنوان یک ریسک اضافه، یک شرکت کارگزاری می‌تواند در هر زمان بدون نیاز به ارائه اطلاعیه‌های زیادی، الزامات نگهداری را افزایش دهد.
صرف نظر از اینکه چه چیزی باعث فراخوانی مارجین می‌شود یا باعث می‌شود حساب سرمایه‌گذار از حداقل سطح نگهداری پایین بیاید، معاملات مارجین (margin trading) می‌تواند منجر به انواع مشکلات مالی شود، از جمله:
- مجبور شدن به قفل کردن ضرر‌ها. اگر پوشش مارجین فراخوانی مستلزم فروش سهام باشد، فرصت نگه داشتن سهام برای بررسی اینکه آیا از ضرر بازیابی می‌شود یا خیر، از بین می‌رود.
- فروش‌های کوتاه مدت که باعث ایجاد صورت حساب مالیاتی می‌شود. سرمایه‌گذارانی که در یک حساب کارگزاری مشمول مالیات معامله می‌کنند باید در نظر بگیرند که کدام سهام از چه سهامی را برای فروش قرار داده‌اند تا از مالیات بر عایدی سرمایه کوتاه‌مدت بالاتری نگیرند. و به یاد داشته باشید، اگر به کارگزار واگذار شود که حساب شما را با مارجین مورد نیاز خود مطابقت دهد، نمی‌توانید در مورد سهام فروخته شوند. (از جنبه مثبت: در برخی موارد بهره معامله مارجین ممکن است از درآمد سرمایه‌گذاری شما کسر مالیات باشد. )
- شرایط وام که باعث افزایش سرمایه‌گذاری می‌شود. مانند هر بدهی، ریاضیات تنها در صورتی به نفع شما کار می‌کند که سرمایه‌گذاری که انجام می‌دهید بیشتر از نرخ بهره‌ای باشد که برای وام می‌پردازید.
- یک ضربه به اعتبار شما. مانند وام‌های معمولی، عدم بازپرداخت وام طبق شرایط قرارداد می‌تواند منجر به نمره منفی در گزارش اعتبار وام گیرنده شود.
قرار گرفتن در معرض تلفات بیشتر همانطور که در مثال بالا نشان داده شد، خرید با مارجین می‌تواند منجر به از دست دادن پول بیشتری در معامله شود که اگر با پول نقدی که در دست داشتید باقی بمانید.
نتیجه گیری کلی درباره margin trading
معامله مارجین (margin trading)، مانند کارت‌های اعتباری، می‌توانند یک ابزار اهرمی مفید باشند. برای سرمایه‌گذارانی که ریسک‌ها را درک می‌کنند و تجربه سرمایه‌گذاری کافی دارند، معاملات حاشیه می‌تواند سود را افزایش دهد و فرصت‌های معاملاتی را باز کند. فقط مطمئن شوید که به همه هشدار‌های معامله مارجین توجه کنید و تا زمانی که دقیقاً متوجه نشدید وارد آن می‌شوید، وارد نشوید.
