فارکس و یا ارزدیجیتال؟ کدام مناسب من است؟
در دهه‌های گذشته، تحولات چشمگیری در عرصه مالی و سرمایه‌گذاری رخ داده است که باعث به وجود آمدن بازارهای مالی جدیدی شده است. این تغییرات و نوآوری‌ها، به عنوان واکنش به تکنولوژی و دموکراتیزه شدن دسترسی به اطلاعات، بازارهای مالی جدیدی مثل بازار فارکس و ارزهای دیجیتال را به وجود آورده‌اند. در این میان، بازار فارکس (Forex) و بازار ارزهای دیجیتال (Cryptocurrency) به عنوان دو عامل مهم و پیشرو در عرصه مالی ظهور کرده‌اند که هر کدام ویژگی‌ها و ویژن‌های خود را دارند. در این مقاله، قصد داریم به مقایسه و تفاوت‌های اصلی بین این دو بازار را پرداخته و نگاهی دقیق‌تر به ویژگی‌ها و تأثیرات هر یک از این بازارها بر عرصه مالی و سرمایه‌گذاری بیندازیم.
از یک سو، بازار فارکس با بیش از ۶ تریلیون دلار معاملات روزانه، به عنوان بزرگترین بازار مالی دنیا شناخته می‌شود. این بازار که به عنوان بازار ارز خارجی نیز شناخته می‌شود، مرکز تبادل ارزهای مختلف جهان است و در آن، ارزهای ملی کشورها بر مبنای نرخ ارزششان به یکدیگر معامله می‌شوند. از سوی دیگر، بازار ارزهای دیجیتال یا بازار ارزهای رمزنگاری شده، با ظهور تکنولوژی بلاکچین و ارزهای رمزی، به سرعت به یکی از مهمترین بازارهای مالی جهان تبدیل شده است.
این دو بازار، علیرغم مشابهت‌هایی که ممکن است در نگاه اول به چشم بیایند، دارای ویژگی‌ها و مکانیسم‌های کاملاً متفاوتی هستند که ارزیابی کامل و دقیق آنها، به تأثیرات و تجربه سرمایه‌گذاران در این دو بازار کمک می‌کند. در ادامه این مقاله، به مقایسه جوانب مختلف بازار فارکس و بازار ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت و تفاوت‌های مهم این دو را به نمایش خواهیم گذاشت.
فارکس یا ارزدیجیتال؟ تفاوت های این دور بازار
1. نوع دارایی معاملاتی
یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌ها بین بازار فارکس و بازار ارزهای دیجیتال، نوع دارایی‌هایی است که در هر بازار معامله می‌شود. در بازار فارکس، ارزهای ملی کشورها مانند دلار آمریکا (USD)، یورو (EUR)، ین ژاپن (JPY) و… معامله می‌شوند. این ارزها بر اساس نرخ تبادلی به یکدیگر معامله می‌شوند. از سوی دیگر، در بازار ارزهای دیجیتال، ارزهای رمزنگاری شده مانند بیتکوین (BTC)، اتریوم (ETH)، ریپل (XRP) و… معامله می‌شوند. این ارزها به عنوان ارزهای مجازی و بر اساس تکنولوژی بلاکچین به دست می‌آیند و دارای مکانیسم‌های مخصوص خود هستند.
2. نوع بازار و محل معامله
بازار فارکس به عنوان بازار تبادل ارزها به صورت دهانی (Over-the-Counter یا OTC) فعالیت می‌کند. این به این معناست که معاملات بین بانک‌ها، موسسات مالی و سرمایه‌گذاران به صورت مستقیم انجام می‌شود و در مکان مشخصی از بورس یا بازار فیزیکی انجام نمی‌پذیرد. در مقابل، بازار ارزهای دیجیتال بیشتر به صورت آنلاین در پلتفرم‌های تجارت رمزنگاری شده فعالیت می‌کند که به سرعت به دسترسی و معامله برای تمامی افراد با دسترسی به اینترنت امکان می‌دهد.
3. طرح و ساختار بازار
بازار فارکس با ساختاری کشویی عمل می‌کند، به این معنا که معاملات به صورت تکنولوژی مبتنی بر شبکه الکترونیکی انجام می‌شود. از سوی دیگر، بازار ارزهای دیجیتال دارای ساختاری مبتنی بر بلاکچین است. بلاکچین به عنوان یک دفتر رکوردها عمل می‌کند که تمام تراکنش‌ها به صورت شفاف و بدون واسطه ثبت می‌شوند.
4. ویژگی‌های قیمتی
قیمت‌ها در بازار فارکس بر اساس نرخ تبادلی ارزها مشخص می‌شوند. این نرخ‌ها تحت تأثیر عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی قرار می‌گیرند. در بازار ارزهای دیجیتال، قیمت‌ها به صورت دقیق‌تر و به روشی کاملاً تکنولوژیکی تعیین می‌شوند و به تأثیرات واقعی از عوامل اجتماعی کمتر وابسته هستند.
5. ریسک و نوسانات
ریسک‌ها و نوسانات در هر دو بازار وجود دارند، اما ارزهای دیجیتال به دلیل جدید بودن و ناپایداری بیشتر، ممکن است با ریسک‌های بیشتری همراه باشند. در بازار فارکس نیز ریسک‌هایی نظیر ریسک ارزش‌های ارزها و ریسک سیاسی وجود دارند.
6. قوانین و تنظیمات
بازار فارکس در اکثر کشورها تحت نظارت مقامات مالی و تنظیمات قرار دارد. از طرف دیگر، بازار ارزهای دیجیتال به علت جدید بودن و نبود قوانین کاملاً تنظیم شده، در بسیاری از کشورها در مراحل تنظیم قرار دارد.
7. تجارت ۲۴/۷
بازار ارزهای دیجیتال به علت فعالیت‌های آنلاین و تجارت ۲۴ ساعته، به افرادی که در مناطق زمانی مختلف جهان زندگی می‌کنند، امکان معامله به وقت‌های مختلف را می‌دهد. از طرف دیگر، بازار فارکس هم با ساعت‌های معاملاتی مختلف در مناطق زمانی مختلف فعالیت می‌کند.
8. مشارکت سرمایه‌گذاران
در بازار ارزهای دیجیتال، به دلیل امکان معامله با مقدار کم‌تری سرمایه و بدون نیاز به واسطه‌ها، مشارکت سرمایه‌گذاران بسیار آسان‌تر است. در بازار فارکس نیز مشارکت افراد با سرمایه کم امکان‌پذیر است، اما به دلیل معامله با ارزهای ملی، می‌تواند کمی پیچیده‌تر باشد.
9. نوع اندیکاتورها و تحلیل‌ها
تحلیل‌ها و اندیکاتورهای مورد استفاده در هر بازار نیز متفاوت است. در بازار فارکس، به دلیل ثبات بیشتر ارزها، از اندیکاتورها و الگوهای مختلف برای پیش‌بینی تغییرات قیمت استفاده می‌شود. از سوی دیگر، در بازار ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات قیمت بیشتر و وابستگی به تأثیرات تکنولوژی و اخبار، نوع تحلیل‌ها و اندیکاتورها ممکن است متفاوت باشد.
10. تاثیر خبرها و اخبار
اخبار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بر تغییرات قیمت‌ها در هر دو بازار تأثیر دارند. اما در بازار ارزهای دیجیتال به دلیل عدم وجود اطلاعات واقعی‌تر و تأثیرات قابل پیش‌بینی تکنولوژی، اخبار و رویدادها می‌توانند تغییرات شدیدی در قیمت‌ها ایجاد کنند. اخباری که ممکن است بر نوسات تاثیر گذار باشند می توانند شاخص نرخ بیکاری، نرخ بهره و اخبار دیگر باشد.
11. میزان لیکوئیدیته
بازار فارکس به عنوان بزرگترین بازار مالی جهان، دارای لیکوئیدیته بالایی است که به افراد امکان معامله در مقیاس‌های بزرگ‌تر را می‌دهد. از طرف دیگر، بازار ارزهای دیجیتال نسبت به بازار فارکس کمی کم‌لیکوئید و در مواقعی ممکن است به نوسانات قیمت بیشتری تحت تأثیر واقع شود.
در نهایت، بازار فارکس و بازار ارزهای دیجیتال هر کدام ویژگی‌ها و ویژن‌های منحصر به خود را دارند که تجربه و دانش بهتری برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند. بر اساس تفاوت‌های بیان‌شده، انتخاب بین این دو بازار بستگی به اهداف سرمایه‌گذاری و میزان دانش و تجربه شخصی دارد.
جمع بندی
در این مقاله، به مقایسه و تفاوت‌های اساسی بین بازار فارکس و بازار ارزهای دیجیتال پرداختیم. این دو بازار، علیرغم تعاملات مشابهی که ممکن است در نگاه اول به چشم بیایند، دارای ویژگی‌ها و ویژن‌های منحصر به خود هستند که تجربه و دانش بهتری برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کنند. از یک سو، بازار فارکس با تبادل ارزهای ملی کشورها و تحلیل‌های پایداری که بر اساس آنها انجام می‌شود، به عنوان بزرگترین بازار مالی دنیا شناخته می‌شود. از سوی دیگر، بازار ارزهای دیجیتال با ویژگی‌های فراگیری تکنولوژی بلاکچین و ارزهای رمزنگاری شده، به سرعت به یکی از مهمترین بازارهای مالی جهان تبدیل شده است.
اختلاف در نوع دارایی‌های معاملاتی، نوع بازار و محل معامله، ساختار بازار، ویژگی‌های قیمتی، ریسک‌ها و نوسانات، قوانین و تنظیمات، نوع اندیکاتورها و تحلیل‌ها، تاثیر خبرها و اخبار، میزان لیکوئیدیته و مشارکت سرمایه‌گذاران، هر کدام از این بازارها را به یک پرونده منحصر به فرد در عرصه مالی تبدیل کرده است.
به طور کلی، تجربه و دانش سرمایه‌گذاران، اهداف سرمایه‌گذاری و شرایط فردی هر کسی تعیین‌کننده در انتخاب میان بازار فارکس و بازار ارزهای دیجیتال هستند. در نهایت، تفاوت‌ها و ویژگی‌های هر یک از این دو بازار، به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری بهتری برای حضور در بازار مالی انجام دهند.
